Thơ Trần Nhuận Minh

[GRANDET]

Trần Nhuận Minh

Thơ Tình Ngày Không Em

Nếu biết rằng sẽ chẳng gặp lại nhau
Anh đã chẳng buộc em bao tội lỗi
Em đứng lặng mặt úp vào bóng tối
Khổ thân em có nói được gì đâu

Nếu biết rằng sẽ chẳng gặp lại nhau
Anh đã chẳng hẹn em đêm ấy nữa
Để quá khứ chỉ còn là thương nhớ
Và tương lai chí ít cũng ngọt ngào

Nếu biết rằng ta sẽ chẳng gặp lại nhau
Anh đã chẳng trách em yêu người khác
Điều đơn giản bây giờ anh mới biết
Thì em xa, em đã quá xa rồi…

[GRANDET]

Tím biếc

Sắc chiều bay trên thành phố úa vàng
Mây chợt thức giữa cơn mơ ngơ ngác
Khói biển lan xanh mờ con sóng bạc
Một nửa mùa thu nghiêng bóng xuống khoang thuyền
Cây cỏ vô tình nhuốm nỗi dở dang em
Gió thổi suốt đêm trăng mười bảy tuổi
Em ở đâu đây ? trời dịu dàng bối rối
Thả vào hồn ta giọt sương cũ đầm đìa...
Bầu không trong , tinh khiết đến nhường kia
Mái phố sẫm nỗi buồn mùa đông rớt
Chân ta vấp bóng chiều ẩm ướt
Em nhớ ta chăng? Gió đông sắc bàng già
Năm tháng qua đi. Vui buồn cũng qua đi
Ta cúi nhặt dấu chân trời mây nước
Bồng bềnh hỡi! Làm sao mà tới được
Một màu quên Lãng đãng cuối trời Xưa...

[GRANDET]

Màu Xưa

Em hắt lên anh màu thu biếc người
Em như vầng trăng sang bên kia trời
Mắt môi nào xưa thôi buồn mà chi
Gió đã lay rừng muôn chim bay đi

Bâng khuâng tìm ai cho gai lòng nhau
Đã qua sương thu rơi vàng hoa cau
Đã qua nồng hè mưa lan tan mau
Đã qua hanh đông lá đầy vườn sau

Còn chăng hương xuân trong đôi hoa tay
Chạm vào môi em hoang vu khô gầy
Xoa lên má em xanh mờ hồn xưa
Vuốt trên mi em mặn nhòa hơi mưa...

[GRANDET]

Chiều Xanh

Có một chiều xanh thẳm ở trong nhau
Gian gác nhỏ mưa lan mờ bến bãi
áo em ngắn hết một thời con gái
Nỗi yêu anh còn biết giấu vào đâu

Có một chiều xa vắng ở bên nhau
Gió non thổi bậc thềm già nắng quái
Tóc em rối trăng lên chưa kịp chải
Đôi giọt buồn mơ mộng đọng trong mây

Có một chiều giếng đá lá khô bay
Con đường dốc em đi không trở lại
Mây trinh nữ che nghiêng trời xóm bãi
Chim le le gọi bạn cuối đầm sâu

Có một chiều yên ấm ở xa nhau
Anh chợt thấy vầng trăng rằm cũng khuyết
Tà áo bồng bềnh cơn gió rét
Thổi nao lòng từ tuổi chớm hoa bay

[GRANDET]

Vào phút ấy thì em nên đến nhé

"Ta đã xa nhau suốt cả cuộc đời rồi
Vào phút ấy thì em nên gần nhé
Đứng ở vòng ngoài nói cười khe khẽ
Như một người dưng...Anh vẫn nhận ra em

Ta đã không nhau, tất cả mọi ngày đêm
Vào phút ấy thì ta nên có nhé
Dù bận thế nào,em cũng nên lặng lẽ
Đi theo anh ...chỉ một đoạn đường thôi

Ta đã quên nhau, trong tất cả mọi buồn vui
Vào phút ấy thì em nên nhớ nhé
Hình như đài đưa tin.Hình như ai nói thế
hình như là...chả ai nói gì đâu.....

Bài thơ này Trần Nhuận Minh nói có lẽ là bài thơ cuối cùng của ông.

[GRANDET]

Thơ Trần Nhuận Minh

( Nguyễn Xuân Đức )

Những nhà thơ đích thực bao giờ cũng từ trực cảm tinh tế của mình tiến sát tới sự mình triết phương Đông để cảm nhận chân lý
Trong " Nhà thơ và hoa cỏ " Trần Nhuận Minh không đứng ngoài quan sát một cách duy lý mà tự hòa đồng để cảm nhận số phận của mỗi kiếp người . Có thể nói anh không chỉ sống có một kiếp người
Ngay từ " Nhà thơ và hoa cỏ "đặc biệt " Bản xonat hoang dã " Trần Nhuận Minh muốn vươn lên hòa đồng với trời đất để cảm nhận , để minh triết chân lý . Anh đã:

Giầm mình trong than như cái rễ cây
Hoàn toàn tự do trong đất tối

( Đá cháy )

Vâng , chỉ hoàn toàn hòa đồng vào than , tan biến vào than , tự do trong đất tối mới có thể cảm nhận :

Máu ta chảy qua địa tầng đen thẳm

( Bừng thức )

Phải tan thành mùa thu mới thấy:

Về thôi em , vàng thu đã rụng rồi
Buồn và sáng những mảnh hồn xao xác

( Lời từ biệt )

Lần đầu tiên đọc câu thơ này , tôi cứ bâng khuâng tự hỏi câu thơ ấy từ đâu tới ! Liệu với tư duy duy lý thì có thể viết được câu thơ này chăng
Anh có phải đạo sĩ ngồi thiền để đạt tới minh triết không mà có thể quán tưởng đến độ

Thời gian lộng lẫy vàng …
Ta cởi trói các giác quan
Phút chốc trăng ngập đầy tim phổi
Không phải ta thở mà trăng thở
Không phải ta nghe và trăng nghe
Không phải ta nghĩ mà trăng nghĩ …
Vợ ta lên sân thượng tìm ta
Xáo vào chân ta mà nàng không biết
Ta ôm nàng mà nàng không hay
( Bản xonat hoang dã – tr.13 )

Và :

Ôi đêm nay nhiều trăng quá

( Bản xonat hoang dã – tr.13 )

Khi hòa đồng với đất trời thì các nhà thơ , các nhà tư tưởng luôn đụng tới " Những vấn đề muôn thuở của kiếp người " ( Nhận xét của Iuri Konhetxki về thơ Trần Nhuận Minh )

Cuộc đời đến đau ư ?
Con người là gì vậy ?
Họa phúc có hay không ?
Kiếp sau ai đã thấy ?

Trước những câu hỏi ấy mỗi con người như :

Những mảnh hồn thao thức
Bơ vơ trong sương mù

( Yên Tử - 1983 )

Phải đến 1992 trong " Bừng thức " – sau này anh đã lấy thay lời tựa cho " Bản xonat hoang dã " - mới xuất hiện câu hỏi

Hư ảo hỡi !! Giữa vô cùng Còn Mất
Ta là ai ? Thăm thẳm có Ta không

Những nhà tư tưởng thường tách thành bốn câu hỏi để suy ngẫm , để suy ngẫm , để chiêm nghiệm : Ta là ai ? Ta từ đâu đến ? Ta đến đây để làm ? Ta sẽ về đâu ? Khúc triết sâu sắc nhưng vẫn có gì hơi duy lý . Câu hỏi của Trần Nhuận Minh rất thơ , nó mông lung , đa nghĩa , rất gần với sự minh triết . Ta là ai ? Thì khá rõ ràng nhưng " Thăm thẳm có ta không ? " thì lại gợi biết bao trăn trở , suy tư : Ta từ cõi thăm thẳm xuống đây chăng – thiên hạ - rồi ta lại về cõi thăm thẳm chăng ? Nhưng , có cõi thăm thẳm không ? Nó là cõi nào vậy ?
Platon từng nói : Liệu có phải ta hiện diện trên trái đất này là cái bóng của ta ở thăm thẳm chăng : hay như các nhà duy vật quan niệm : ta ở đây tự tạo ra cái bóng mình ở cõi thăm thẳm …Và sự liên tưởng có thể đẩy tới mọi chân trời … để cuối cùng chỉ còn

Ta một mình với một Đấng Mê Tơi
( Bừng thức )

Vâng , các nhà thiền sư , các hiền triết trong tĩnh lặng sẽ linh cảm về bản thể mà mỗi người có cách gọi tên riêng . Phương tây gọi Thượng Đế : Phương đong gọi Trời : Tạo hóa thích ca gọi Chân Như : Lão tử gọi Đạo : Tago gọi một chữ Người và coi là bạn , là thày , là chúa tể : Các nhà khoa học hiện nay còn đặt một cái tên rất hiện đại : Trường thông tin toàn vẹn . Trần Nhuận Minh gọi là Đấng Mê Tơi – hơi hài hước một chút – âu cũng là cái " nghiệp " của anh
Không chỉ cảm nhận mà anh thấy mình hòa làm một Đấng Mê Tơi trong linh cảm " Bừng thức " . Cùng với quyền năng của Đấng Mê Tơi thi sĩ – thì có lạ gì Ngài không đem giọt rượu hạnh phúc :

Giọt rượu hồng ta vẩy khắp nhân gian

( Bừng thức )

Cũng với quyền năng ấy thì có gì ngăn trở khi Ngài cho chàng Trương Chi sống lại để chèo thuyền gỗ bạch đàn trên dòng sông Cửa Lục .
Sau cái phút thăng hoa ấy anh muốn hư tâm để hòa làm một với Đấng Mê Tơi , để hóa thành chân lý . Anh đã cố gắng biết bao mong tự xóa dấu chân mình ; tự xóa những cay đắng dập vùi , những yêu ghét và đau khổ ; tự xóa đi bao khát vọng để :

Như một sợi tơ trời
Đến mức có thể tự bay lên
Và mất tích trong thinh không
Như nó không hề có

( Bản xonat hoang dã – tr23 )

Và để rồi :

Hỡi Đấng Mê Tơi
Bây giờ tôi sạch nợ trần ai
……..
Những sung sướng
Không còn làm tôi sung sướng
Những đau khổ
Cũng không còn làm tôi đau khổ

( Bản xoonat hoang dã – tr.49 )

Anh mong ước :

Tôi gõ vào ngực tôi
Tôi ơi , mở ra
Cánh cửa tôi đã mở
Và tôi thấy chẳng có gì

( Bản xonat hoang dã – tr.37 )

Trong " Hoằng lão tâm pháp " Lão tử dạy người ta luyện tinh hóa khí , luyện khí hóa thần , luyện thần hoàn hư , đấy là con đường trở về với Đạo . Và chỉ khi hoàn hư – Tôi chả là gì – cũng là lúc có thể gõ vào núi Bài Thơ để một

Thiếu nữ dịu dàng
E lệ cười xao xuyến

Hiện ra , gõ vào mặt nước vịnh Hạ Long để chàng Trương Chi hiện ra và gõ vào áng mấy để bầu trời xanh hiện ra với " Những ngôi sao vàng như mắt quỷ " vỡ tung tóe . Không phải chỉ riêng Trần Nhuận Minh mà tự cổ chí kim biết bao người mơ ước quyền năng ấy !
Tuy nhiên ở chỗ khác anh lại hết sức chân thật :

Đấng Mê Tơi hỏi tôi
Chả lẽ người cũng muốn gì ư
Nhưng khi Đấng đâu có nghe tôi trả lời
Ngay cả khi Đấng nhập vào hồn tôi
Đấng cũng tít tắp xa

( Bản xonat hoang dã – tr.41 )

Và đây mới đích thực Trần Nhuận Minh

Ta bàng hoàng trước cái không thể biết
Đang nhào nặn ta trong cõi vu cùng
Chả lẽ những chấm người mong manh trên trái đất
Lại biểu hiện mơ hồ huyền bí của không trung

( Vô thức – Nhà thơ hoa và cỏ )

Cái mong muốn đạt tới chân lý đan xen với cảm giác bất lực không sao đạt tới . Ai đã từng tu dưỡng lẽ Đạo mà không bắt gặp cảm giác này
Thật ra thì Trần Nhuận Minh đặt ra cho mình một sứ mạng khiêm tốn và thiết thực hơn . Anh muốn lắng nghe những âm thanh từ cây đàn của Đấng Mê Tơi , một cây đàn không thơ mà :

Muốn nhìn ư
Phải nhắm mắt lại
Muốn nghe ư
Phải bịt tai lại

Mới có thể thấy được

Những bí ẩn xanh rờn
Dạt dào tuôn chảy tự trời cao

Và để cho:

Cơ thể tôi vang động
Nhưng âm thanh không có âm thanh

( Bản xoonat hoang dã –tr.29,30 )

Anh muốn họa lại bằng cây đàn thơ mà anh "đã lấy trộm "

Của những đêm trăng buồn
Ngón tay hoang sơ của gió
Đã gẩy lên
Tiếng nghẹn ngào
Của những ngôi sao xanh
Biêng biếc chết trên đầu ngọn cỏ

( Bản xonat hoang dã – tr.28 )

Anh muốn mọi người cùng được nghe

Những bí truyền của Đấng Mê Tơi
Lặng lẽ theo giọt mưa xuống đất
… Và tiếng gào của đá
Vào lúc nửa đêm
Tiếng rì rào của gốc cây khô
Vào cuối buổi đông tàn
Tiếng đanh ròn tóe lửa
Những cú nhảy giao hoan
Của lũ côn trùng

( Bản xonat hoang dã – tr.75 )

Cùng anh nghe thấy chính anh:

Rất có thể tôi là vang vọng mơ hồ
Của những ký thác xa xăm
Mà cha ông ta xưa từng bỏ lửng
Giữa những trang sách

( Bản xonat hoang dã – tr.47 )

Nghe trong

Ánh trăng vặng lặng
Mà thổi thành gió hiu hiu
Trong hồn cỏ cây
Mà ngân vang trong mọi tế bào tôi
Như một tiếng đàn xa

( Bản xonat hoang dã – tr.61 )

Thời đại ngày nay ,các nhà khoa học nói chung và các nhà vật lý đỉnh cao nói riêng đang muốn từ phương pháp duy lý phương Tây vươn tới sự minh triết phương Đông , nhằm giao hòa với trường "ý thức thuần khiết không giới hạn "
Thơ lại càng như vậy . Từ trực cảm với tình yêu ( theo nghĩa rộng ) làm trung tâm chuyển sang duy lý mà ta thường gọi là thơ trí tuệ (!) tất yếu sẽ dẫn thới sự minh triết trong thơ

Thao hướng này . Trần Nhuận Minh muốn đi trên đường của mình với 23độ nghiêng giống như trái đất nghiêng 23 độ trên mặt phẳng hoàng đạo khi bay trong quĩ đạo để tạo nên bốn mùa xuân , hạ , thu , đông và toàn bộ sự sống diệu kỳ trên hành tinh xanh yêu dấu của chúng ta

Mắt nào em ném trao anh
Dao cau bổ dọc toang mành trời đêm
Môi nào rót mật ...say mềm
Mà giờ rơi rớt ... bên thềm lắt lay

(vannghequandoi.com )

[GRANDET]

Đất Mũi


Hạt mưa li ti, lao vào rát mặt
Gió ù tai, phải nói bằng tay
Sông Cửa Lớn, xuồng chồm như ngựa trận.
Đồn biên phòng đỏ một sắc cờ bay.
Tôi nâng giọt phù sa vạn dặm
Phiêu bạt ngàn năm trong kênh rạch mỡ màu
Để một thoáng đất trời mộng ảo
Sinh thành cho Tổ quốc Mũi Cà Mau.
Sinh thành cho Tổ quốc Mũi Cà Mau
Bao căn lều buộc ngang rừng ẩm ướt
Những chiếc ghe vượt mưa bão bời bời
Cây đước sống choãi toàn thân giữ đất
Chết nhô lên phơi xương trắng như người.
Sóng biển đỏ ngầu ngổn ngang hoang dại
Cuồn cuộn táp vào tôi khi tôi đứng dầm chân như cây đước cuối cùng
Chợt thấy người xưa giành lại giang sơn trên yên ngựa
Cuối trời, dựng kiếm, nhớ Thăng Long…

[GRANDET]

..

Lê Thị Thanh Bình

Nhà thơ Trần Nhuận Minh : Ta đã không nhau tất cả mọi ngày đêm

Tôi gặp nhà thơ Trần Nhuận Minh lần đầu tiên, và cho đến lúc này, có lẽ đó vẫn mới chỉ là lần duy nhất trong một khoảnh khắc quá ngắn ngủi. Nhà thơ đất mỏ, giờ đã là ủy viên Hội đồng thơ Hội Nhà văn Việt Nam. Ông tiếp tôi trong một phòng khách rộng của Hội Nhà văn tại số 9 Nguyễn Đình Chiểu.
Ở đây, không có không gian sống của ông nơi đất mỏ đủ cho tôi cảm nhận sức sống hối hả trong những trang thơ ông viết. Không có những cuốn sách xếp chồng trên bàn của đời thơ, với 15 tập, trong đó có 4 tuyển thơ (chưa kể 3 tập văn xuôi), đã xuất bản, đóng đinh vào độc giả một phong cách thơ giàu suy tư.
Không có các giải thưởng cao quý, giải thưởng Nhà nước cho những tập thơ của ông, treo trang trọng quanh phòng làm việc, và cái tổ ấm bình yên của ông, để tôi hình dung. Không có gì cả, ngoài những chiếc bàn ghế trống, lặng phắc, mấy chiếc quạt gió bay vù vù trên tường và một bóng đèn hắt ánh sáng lên, đủ cho chúng tôi nhìn thấy mặt nhau trong buổi trò chuyện.
Thế mà Trần Nhuận Minh trong cấp tập vội vã của khoảnh khắc ngắn ngủi ấy, ông đã hối hả trút cho tôi những nỗi ám ảnh, và cả khát vọng thi ca trong cả cuộc đời thơ của ông. Hơn thế nữa, ông đã kịp kể cho tôi nghe một chuyện tình, về một người con gái đã bước vào cuộc đời ông, xuyên suốt trong con đường thơ của ông, hình ảnh nàng hoàn toàn có thật đằng sau những bài thơ tình.
Ta đã không nhau tất cả mọi ngày đêm
Vào phút ấy thì em nên có nhé

Nhà thơ Trần Nhuận Minh nói với tôi, phần lớn các nhà thơ khi viết thơ tình, nhân vật em, nàng, trong bài thơ tình đó, chưa chắc đã là một nhân vật có thật, hiện hữu và ám ảnh theo suốt cuộc đời dài dằng dặc của họ. Chưa chắc người tình trong những bài thơ tình đó đã có thật, hay là một người duy nhất, mà có thể đó chỉ là những hình ảnh, những ảo ảnh, hoặc rất nhiều người tình được tồn tại trong nhân vật em ấy.
Với nhà thơ Trần Nhuận Minh, không thế. Ông tự phong cho mình là người viết những bài thơ tình đích thực. Tại sao gọi là đích thực, bởi nhân vật trong những bài thơ tình, có những bài nổi tiếng của ông như "Thơ tình ngày không em", "Vào phút ấy em nên đến nhé"... thì hình ảnh người con gái, nhân vật người tình trong những bài thơ tình của ông là hoàn toàn có thực.
Không những có thực mà trong cả cuộc đời thơ của ông, người con gái đó, lúc thì xuất hiện mơ hồ, bảng lảng như một chút "nợ nần khói sương", lúc thì hiện lên rõ rệt, đau đớn và cồn cào trong tâm hồn nhiều dằn vặt của thi sỹ, lúc sừng sững như một ngọn núi đá mà nhà thơ Trần Nhuận Minh: " Muốn làm cũng chẳng được làm người dưng", có đi trăm nẻo, đến trăm nơi, gặp gỡ trăm người con gái khác, cũng không thể xoá nhoà đi hình ảnh đã đóng đinh câu rút vào cuộc đời ông.
Nhà thơ Trần Nhuận Minh cũng khẳng định chắc như đinh đóng cột rằng, trong đời ông, ông từng và chỉ yêu duy nhất hai người. Người đầu tiên là mối tình đầu trắng trong và thơ dại nhưng cũng đủ làm đau rát tâm hồn ông trong một quãng thời gian dài để đến mức, nhà thơ Trần Đăng Khoa em ông, lúc 10 tuổi, đã ứng khẩu hai câu thơ đùa giễu ông:
"Thề không lấy vợ suốt đời/ Hôm nay bỗng thấy một trời nhớ nhung".

Cũng chính tình yêu đầu đời này, đã giúp Trần Nhuận Minh để lại cho đời những bài thơ tình hay. Người thứ hai ông yêu, chính là người đã xây cho ông tổ ấm, kết cùng ông hoa trái ngọt lành của một gia đình. Người đó đã trở thành vợ hiền của ông, người mà ông đã từng ca ngợi:
"Người đàn bà đẹp nhất trần gian / Hóa ra là người vợ mình".
Không những thế, Trần Nhuận Minh đặt tay lên ngực trái nơi tim mình và thề rằng, cả cuộc đời ông, ông chưa từng biết đến người đàn bà thứ hai nào ngoài vợ mình. Không hiểu sao, với nhà thơ khác, có thể tôi sẽ phá lên cười, nhưng với nhà thơ trưởng thành từ đất mỏ Quảng Ninh này, nhìn gương mặt thành thực của ông, tôi buộc phải tin là ông đã nói thật.
Nhưng khổ thế, người đàn ông một đời duy nhất chỉ biết có vợ mình, chỉ yêu mỗi vợ, thực hiện chức năng đàn ông, vai trò bổn phận một cách tuyệt đối chung thuỷ, chưa chắc đã viết được những câu thơ hay, ám ảnh người đọc như từng viết cho người yêu của mình, dù mối tình chỉ là mây gió bảng lảng khói sương...
Cũng thật tình cờ, khi tôi nói với nhà thơ Trần Nhuận Minh rằng, hồi còn đi học, lũ sinh viên chúng tôi chép tay nhau bài thơ "Thơ tình ngày không em" của ông, thế mà đến bây giờ mới được biết tác giả bằng xương bằng thịt ở ngoài đời. Trần Nhuận Minh cười. Như động vào một cõi hồn thiêng, Trần Nhuận Minh kể cho tôi nghe lai lịch bài thơ và mối tình cho đến chết vẫn không thôi ám ảnh ông, cho dù sự ám ảnh ấy chưa chắc đã là tình yêu, mà đó có thể chỉ là một hoài niệm mất mát trong quá khứ.

"Nếu biết rằng sẽ chẳng gặp lại nhau/ Anh đã chẳng buộc em bao tội lỗi/ Em đứng lặng. Mặt úp vào bóng tối/ Khổ thân em có nói được gì đâu/ Nếu biết rằng sẽ chẳng gặp lại nhau/ Anh đã chẳng hẹn em đêm ấy nữa/ Để quá khứ chỉ còn là thương nhớ/ Và tương lai ít ra cũng ngọt ngào/ Nếu biết rằng sẽ chẳng gặp lại nhau/ Anh đã chẳng trách em yêu người khác/ Điều đơn giản bây giờ anh mới biết/ Thì em xa, em đã quá xa rồi"...

Bài thơ tình này, và rất nhiều bài thơ tình nữa trong những tuyển thơ của Trần Nhuận Minh, ông đều viết cho một người con gái trong mối tình đầu. Người con gái ấy làm kế toán ở một lâm trường, vì thế trong thơ tình của anh, rừng thường hiện lên với nhiều cảnh sắc huyền diệu.
Thời ấy, ông còn là một thầy giáo. Mỗi lần được nghỉ dạy, thầy giáo Trần Nhuận Minh lại hối hả đạp xe lên rừng thăm người yêu. Yêu nhau đã lâu nhưng có bao giờ thầy giáo Trần Nhuận Minh dám cầm bàn tay người yêu mình, dám đâu vuốt mái tóc mượt mà của nàng, hay nói lấy một từ yêu thương, nói gì đến nụ hôn. Bao nhiêu lần gặp nhau, đi chơi với nhau trong cánh rừng chỉ có hai người, thầy Minh vẫn giữ một khoảng cách đủ cho sự thiêng liêng thánh thiện của tình cảm.
Sự rụt rè "ngu ngốc" ấy đã làm cho ông đánh mất người yêu mình, và để lại phía sau cuộc đời ông những bài thơ tình buồn xa xót.

"Đêm ấy rừng thu, nhiều trăng quá, nhiều trăng quá/ Vàng rót tràn trời/ Anh muốn nắm tay em mà không dám nắm tay em/ Mỗi chiếc lá là một con mắt nhìn/ Đứng ở chỗ nào cũng thấy trống trải.../ Đêm ấy rừng thu, nhiều gió quá, nhiều gió quá/ Cây lá rì rào/ Cây lá nói với nhau là chúng yêu nhau/ Anh cũng muốn nói với em điều ấy nhưng anh im lặng"...

Và thế rồi, lần gặp lại sau, người yêu ông đã thuộc về một người đàn ông khác. Khi anh đạp xe đến thăm chị, có một người đàn ông lạ có mặt trong căn phòng của chị. Tối ấy, gặp nhau, chị đã nói: "Anh thì ở xa quá, những lúc em đau ốm, anh ấy đã ở bên cạnh em, chăm sóc em, vì thế mà em đã yêu anh ấy và anh biết đấy, điều gì xảy ra thì cũng đã xảy ra rồi".
Sau đó, bài thơ "Thơ tình ngày không em" ra đời. Anh hỏi: "Bây giờ em có còn yêu anh nữa không". "Em vẫn còn yêu anh". Vậy thì em hãy theo anh, anh đưa em về ra mắt thầy mẹ anh rồi chúng mình cưới nhau". " Không được, anh ạ. Em đã thuộc về anh ấy rồi". "Không sao, nếu em còn yêu anh, thì điều ấy coi như là không có". " Cũng không thể được, anh ạ. Em không có đủ can đảm để nhìn vào mắt mẹ anh mà nói...". Nhà thơ Trần Nhuận Minh nói rằng, sự trung thực thẳng thắn của nàng làm cho nỗi nhớ của anh thêm nặng lòng hơn.
Hôm ấy, người tiễn Trần Nhuận Minh ra về lại chính là người đàn ông vừa thế chỗ anh trong trái tim người con gái anh yêu. Trần Nhuận Minh cho rằng, anh rất mừng cho nàng đã có được một người chồng tử tế và chu đáo mà anh hiếm gặp. Gần 30 năm sau, đúng vào sinh nhật lần thứ 50 của nhà thơ Trần Nhuận Minh, người đàn ông năm xưa giờ đã là chồng của cô gái ấy, đã đưa vợ từ Sài Gòn về Quảng Ninh nghỉ mát và tìm đến nhà Trần Nhuận Minh.
Khi đến nhà, chỉ có mình vợ ông ở nhà, người đàn ông ấy đã nói với vợ ông rằng: "Chị ạ. Nhà tôi đây và chồng chị, ngày xưa hai người yêu nhau. Nhưng họ không lấy được nhau, cũng là số trời. Nay nhà tôi đã già, chỉ muốn được một lần tận mắt trông thấy anh chị". Khi ông về, vợ ông thuật lại cho ông nghe và trong chiều đó, Trần Nhuận Minh đã viết bài thơ "Tím biếc":
Sắc chiều bay trên thành phố úa vàng/ Mây chợt thức giữa cơn mơ ngơ ngác/ Khói biển lan xanh mờ con sóng bạc/ Một nửa mùa thu nghiêng bóng xuống khoang thuyền/ Cây cỏ vô tình nhuốm nỗi dở dang em/ Gió thổi suốt đêm trăng mười bảy tuổi/ Em ở đâu đây? Trời dịu dàng bối rối/ Thả vào hồn ta giọt sương cũ đầm đìa../ Bầu không trong, tinh khiết đến nhường kia/ Mái phố sẫm nỗi buồn mùa đông rớt/ Chân ta vấp bóng chiều ẩm ướt/ Em nhớ ta chăng? Gió động sắc bàng già/ Năm tháng qua đi. Vui buồn cũng qua đi/ Ta cúi nhặt dấu chân thời mây nước/ Bồng bềnh hỡi! Làm sao mà tới được/ Một màu QUÊN lãng đãng cuối trời XƯA...".

Sau khi bài thơ này in ở báo Văn nghệ, nhà thơ Trần Nhuận Minh nhận được điện thoại của chồng người yêu cũ nói rằng: "Anh Minh ơi, tôi đã đọc và mua tờ báo văn nghệ có bài thơ anh viết tặng nhà tôi rồi. Nhà tôi đọc và xúc động lắm. Tôi biết, đây là bài thơ anh viết dành tặng cho vợ tôi".
Trần Nhuận Minh rất bối rối, ông bèn nói: "Cảm ơn anh chị. Nhưng bài thơ ấy, tôi không viết về chị ấy đâu". Nghe xong câu này, chồng người yêu cũ của anh, hạ giọng xuống. nói rất khẽ: "Anh Minh này, anh nói khẽ thôi, kẻo nhỡ nhà tôi nghe được nhà tôi sẽ buồn lắm đấy".
Ngừng một lúc, ông lại nghe: " Anh Minh ơi, đây là số điện thoại của nhà tôi. Anh ghi đi...Thi thoảng, anh nên nói chuyện với nhà tôi, để nhà tôi đỡ buồn. Tôi đi làm cả ngày, chỉ ở nhà vào ngày chủ nhật..." Chính vì thế, mà cho đến nay, ông chưa một lần gọi vào số máy ấy...
Nhà thơ Trần Nhuận Minh tâm sự rằng, ông chưa từng thấy trong đời, một cặp vợ chồng nào yêu nhau, sống với nhau hạnh phúc, và trân trọng kỷ niệm của nhau đến như vậy. Mỗi lần ra tập, Trần Nhuận Minh vẫn gửi sách vào tặng cho cả hai vợ chồng. Trong một bài thơ của ông có đoạn: "Ta giáng sinh vào tình yêu của Em/ Vì thế, suốt đời Em khao khát/ Những gió trăng muôn thuở chẳng bến bờ/ Và vĩnh viễn, nợ nần khói sương".
Sau đó, người yêu cũ của ông đã ra một tập thơ lấy nhan đề: "Nợ nần khói sương", trong có có câu mà ông lấy làm đề từ cho bài thơ "Tím Biếc": "Trái vàng cho em chẳng chín/ Thì thôi xanh đến bạc đầu". Tập thơ này, người chồng đã đứng ra in cho vợ mình. Hôm ra sách, hai vợ chồng bay từ TP HCM ra và đến nhà tặng cho hai vợ chồng ông. Mối tình ấy đã nhuốm màu bàng bạc, bảng lảng trong những trang thơ của Trần Nhuận Minh như một sự dang dở của cái đẹp, sự khao khát vươn tới sự hoàn thiện của tâm hồn con người.
Trong một bài thơ tình mà ông nói, có lẽ là bài thơ tình cuối cùng, ông đã viết:

"Ta đã xa nhau suốt cả cuộc đời rồi/ Vào phút ấy thì em nên gần nhé/ Đứng ở vòng ngoài nói cười khe khẽ/ Như một người dưng...Anh vẫn nhận ra em/ Ta đã không nhau, tất cả mọi ngày đêm/ Vào phút ấy thì em nên có nhé/ Dù bận thế nào, em cũng nên lặng lẽ/ Đi theo anh..chỉ một đoạn đường thôi/ Ta đã quên nhau, trong tất cả mọi buồn vui/ Vào phút ấy thì em nên nhớ nhé/ Hình như đài đưa tin, Hình như ai nói thế/ Hình như là... chả ai nói gì đâu..."

Phút ấy là phút gì, tôi chắc là bạn đọc đều hiểu cả....






Đăng ngày 11/08/2009

[url="http://xuanduc.vn/"][COLOR=black]Link

[CONHAKO]

Dặn con

Trần Nhuận Minh

Chẳng ai muốn làm hành khất
Tội trời đày ở nhân gian
Con không được cười giễu họ
Dù họ hôi hám úa tàn

Nhà mình sát đường, họ đến
Có cho thì có là bao
Con không bao giờ được hỏi
Quê hương họ ở nơi nào

Con chó nhà mình rất hư
Cứ thấy ăn mày là cắn
Con phải răn dạy nó đi
Nếu không thì con đem bán

Mình tạm gọi là no ấm
Ai biết cơ trời vần xoay
Lòng tốt gửi vào thiên hạ
Biết đâu nuôi bố sau này…

Cửa Lục Thủy 13.11.1991

[CONHAKO]

Trong đồng cỏ hoa vàng

Trần Nhuận Minh

Cỏ hoa vàng đến cuối trời
Không dưng mà hóa ra người lẳng lơ
Tìm ai trong cõi chờ xưa
Gió trăng trăm tuổi già nua một thì

Thực ra tôi chả tìm chi
Yêu em cứ rẽ lối đi lên trời
Yêu hoa cứ đến với người
Nào tôi có biết rằng tôi biết gì

Hoa vàng nở hết mình đi
Nghe đâu tuyết trắng bay về rồi đây
Trời ơi! Vàng đến thế này
Mà sao đen bạc vẫn đầy thế gian…

[Ngocanh.online]

Góp với bác GR và bác CO. Em cũng rất thích đọc thơ của nhà thơ Trần Nhuận Minh

BỐN MÙA


Bây giờ thì chán cả mùa xuân
Những cơn mưa dầm dề sốt ruột
Mây chẳng ra mây âm âm màu lông chuột
Mùa hè ơi xin hãy đến mau

Chỉ thích mùa hè nắng trắng tóc râu
Nóng đến nỗi sợ cả người tình cũ
Mưa đột ngột tàn bạo như thác đổ
Mùa thu ơi! Em đến nhanh nào ...

Ôi mùa thu mới bực làm sao
Lòng thao thức nỗi buồn hoang vắng
Cây tàn úa rồi chết trong im lặng
Mùa đông ơi! hãy đến cũng ta

Bụi mù trời. Rét cào cấu thịt da
Quạ rít lưỡi. Còn gì mà thú nữa
Muốn dài rộng mở ra muôn cánh cửa
Đuổi đông đi. Rối rít đón xuân vào

Cứ thế, bốn mùa mong ước nối theo nhau
Ghét tất cả. Rồi lại yêu tất cả
Cứ thế
Mang lo toan vất vả
Trái đất quay trong hy vọng không cùng.

[CONHAKO]

Nhà thơ áp tải

Tặng nhà thơ Thanh Tùng

Bạn từ Hải Phòng sang
Toả đầy sân mùi biển
Nói đủ mọi thứ chuyện
Tay vung hai phía trời

Bạn làm nghề áp tải
Đường bộ và đường sông
Thỉnh thoảng lại gặp cướp
Còn trộm thì... mênh mông

Đất nước có một thời
Kẻ gian nhiều như nấm
Không ngờ một nhà thơ
Lại sống bằng nắm đấm

Đã từng cho một "chưởng"
Những thằng đến "mổ" hàng
Cũng từng bị nó đánh
Thuốc xoa vài ba thang

Đã từng uống chè vặt
Đói đến vàng mắt ra
Cũng từng ngày hai bữa
"Thả phanh" nhai thịt gà

Tải hàng không được mất
Đêm đêm thức cùng sao
Thơ trong đầu nổi loạn
Mà chẳng nên bài nào

Bạn "choảng" liền một mạch
Bọn sống chỉ vì tiền
Đứa viết gì cũng giả
Lại được đài, báo khen

Khi buồn đừng uống rượu
Lúc vui chớ lắm lời
Bạn rằng: Tao chấp tất
Miễn hàng đưa đến nơi

- Hãy áp tải sự thật
Đến những bến cuối cùng!
Chai rượu ngang dốc ngược
Đứng cùng trời
Uống chung ...

Bồ Hòn, thu 1986
TRẦN NHUẬN MINH
(Theo cuốn Tuyển thơ Trần Nhuận Minh - Nhà thơ và Hoa cỏ - N X B Đồng Nai 1996 )


.

[CONHAKO]

Hà Giang

Trần Nhuận Minh


Cuồn cuộn mà im lặng
Mặt đỏ lừ trong ánh sao trôi
Sông Lô đi qua đêm như một kẻ giết người

Lặng lẽ bông lau rừng thả hồn vào mây trắng…

Cây đại ngàn nhuốm màu thu lớp lớp
Đỉnh Tây Côn Lĩnh ngút cao
Núi như đàn ngựa đang gào thét
Giữa trời
Lao

Cỏ non Đồng Văn hương thơm gió bay…

Ta hỏi Lô Giang: Chảy mãi mà làm gì?
Ta hỏi Tây Côn Lĩnh sơn: Cao thế có buồn không?
Chợt thấy bông lau rừng
Ta lặng nhìn
Bất lực

A ha! Trời xanh, nước xanh. núi xanh, ta xanh!

Ta đi một mình cuối mùa hoa rơi
Chán hết mọi sự đời
Hắt rượu lên mây trắng…

Đặng Yên 8.1994

[CONHAKO]

Chiều Yên Tử

Trần Nhuận Minh

Tài tri vô tự thị chân kinh
(Mới hay không chữ chính là chân kinh)
Nguyễn Du

Chợt ngân một tiếng chuông
Sắc cỏ bỗng hoe vàng
Như có ai lững thững
Trong bóng chiều lang thang

Tiếng chuông như hồn người
Cô đơn và thăm thẳm
Như nẻo đời quạnh vắng
Chẳng bao giờ gặp nhau

Tôi nằm trên vệ cỏ
Đối mặt với trời ca
Một nỗi niềm trinh bạch
Giữa bốn bề gian lao

Tiếng chuông đến tìm tôi
Tỏa từng vòng tím tái
Bông lau như mất hồn
Trắng mờ chiều hoang dại

Cuộc đời đến đâu ư?
Con người là gì vậy?
Họa phúc có hay không?
Kiếp sau ai đã thấy?

Mỗi người một câu hỏi
Đi mang mang trong đời
Nổi chìm bao ghềnh thác
Tôi chưa tìm thấy tôi…

Tiếng chuông lưng lững tắt
Rừng già chìm âm u
Những mảnh hồn thao thức
Bơ vơ trong sương mù…

.

[Visaolaithe]

Canh khuya - Trần Nhuận Minh

Canh khuya

Đồng thị thiên nhai luân lạc nhân
(Cùng một lứa bên trời lận đận)
BẠCH CƯ DỊ

Cha mẹ chối từ, bạn bè xa lánh
Không biết ngày mai sẽ sống thế nào
Mắt đàn ông nhìn em đều biến dạng
Lúc đầu em còn chưa hiểu vì sao

Em có tội tình gì nếu em xinh đẹp
Nếu em không chiều theo ý của người ta
Mọi ngả đường đều xô vào ngõ cụt
Từ ông thần có thể hóa con ma

Đất đã hẹp mà trời càng thêm hẹp
Trốn vào đâu sông núi vẫn vô tình
Góc phố nào không có lầu Ngưng Bích
Mặt người nào không có dáng Sở Khanh

Chẳng còn dám gửi quà về biếu mẹ
Nỗi cô đơn thăm thẳm đến rợn người
Khi chợt thấy bếp nhà ai đỏ lửa
Lúc thoảng nghe đâu đó trẻ con cười

Anh hãy ít ra là cầm lấy tay em
Để em nhận tiền mà không hổ thẹn
Trăng Hạ Long chẳng bao giờ có bến
Rượu Hồng Gai uống mãi cũng không say...

6-1991