Đi "chợ chửi" ở Hà thành.

[Uất Kim Hương]

Cái này khỏi phải bàn vì mình đã được chứng kiến. Mình nghĩ dân Hà thành phải vào Sài gòn học một khóa chiều khách hàng thì sẽ thành công hơn.

Đi 'chợ chửi' ở Hà Thành
Hoàng Liên Ni


Chợ Ngã Tư Sở, chợ Hôm, chợ Mơ... là những địa chỉ mua sắm quần áo, giày dép của nhiều người. Tuy nhiên những địa điểm trên cũng là nỗi e ngại của rất nhiều 'thượng đế' bởi mua hàng ở đây dễ bị ăn cả “rổ chửi” cộng với cách hành xử thiếu văn hóa, thậm chí mang dáng dấp 'côn đồ' của nhiều chủ hàng.

Đến 'thượng đế'cũng bị chửi

Chúng tôi “canh" giờ đi chợ Ngã Tư Sở đúng vào buổi chiều chủ nhật. Thời điểm này ở chợ khá đông người đến mua sắm, với lại cũng là lúc các cô, các chị bán hàng ở đây “dễ tính” nhất. Vừa bước vào cổng chợ đã thấy các chị các cô mặt tươi roi rói, giọng ngọt như mía lùi, mời chào:

- “Em ơi vào xem hàng đi, nhiều kiểu dáng mẫu mã đẹp lắm” hay
'Em ơi, vào xem hàng đi em, chị bán rẻ cho...',
'Em chọn đi, em thử đi, cái kiểu này rất hợp với dáng em đó'.

Chợ Ngã Tư Sở là địa chỉ mua sắm của nhiều thanh niên, sinh viên

Ấy thế mà đột nhiên lại quay ngoắt 180 độ, chuyển từ gam “ngọt ngào” sang gam “côn đồ” ngay.
Đứng nhìn hàng chị mà không mua hả? Chửi.
Mặc cả rồi không mua hả? Chửi.

'Can tội' mặc cả thấp, nhiều khi lơ ngơ đi qua là gọi giật lại:

- Em ơi, lại đây chị bảo này? Dạ? Qua đây chị nhờ tí! Vâng (lơ ngơ láo ngáo bước lại gần).

- Em xem giúp chị đi. Thử xong thế này à? Thế là chửi, thậm chí có khi ăn đấm, ăn tát bùm bụp, rồi còn bị vu oan là ăn cắp...

Các cô, các chị bán hàng ở đây có thể loạt vào dạng ghê gớm, chua ngoa, đanh đá nhất trần đời. Kèm với chửi là cho 'thượng đế''ăn' đủ thứ... trên trần đời khiến khách hàng phải đỏ mặt xấu hổ mà đi.

Tôi đi ngang qua hàng một chị tầm hơn ba chục tuổi ngó nghiêng đôi giày, vậy mà chị lôi cổ vào bắt mua bằng được với lý do là 'động' vào hàng của chị mới chiều ngày ra. Tôi không ưng đôi giày đó, thế là bị những cái lườm nguýt, đốt vía. Một trận những lời chửi rủa và thóa mạ như tát nước vào mặt. Tôi đứng trân, đỏ cả mặt không nói được câu nào. Tôi bỏ đi, chị ta bắt tôi quay lại để hàng cho ngay ngắn mới được đi. Một phen hú hồn.

Linh, 19 tuổi, quê Thái Bình, lắc đầu ngán ngẩm: Có lần, em bị họ phang giày tới tấp vào người vì trả giá thấp.

Đi về phía hàng quần áo, một bạn tên Yến, 22 tuổi, quê ở Hải Dương đang mua quần bò. Thử mấy cái nhưng không ưng chiếc nào, Yến gửi trả lại. Thế là bị chủ hàng túm tóc, nắm chặt tay không cho đi vì chưa 'mở hàng, mặc cả rồi thì phải lấy!'. Rồi từ đâu xất hiện mấy người mặt mũi rất ngầu cùng với mấy người bán ở xung quanh vây lấy đòi đánh. Yến sợ quá chẳng nói được câu nào. Chủ hàng xông vào tát mấy cái. Yến sợ hãi, mặt đỏ bừng, nước mắt chảy giàn giụa. Hỏi ra, mới biết giá nói thách của chiếc áo là 300.000 đồng, khách chỉ trả 70.000 đồng. Thấy khách đi chợ tò mò đứng lại xem, bà chủ hàng đành buông tay, quăng cái áo vào mặt khách, miệng không ngớt ném theo những câu chửa rủa.

Chứng kiến cảnh này, một khách hàng rùng mình, thì thào: 'Dân bán hàng ở đây dữ như quỷ ấy'.

Lạnh te và sưng sỉa đi mua hàng

Theo các 'thượng đế'hay đi mua hàng ở đây, khi vào chợ, họ luôn phải chuẩn bị tinh thần để 'chiến' với các bà, các cô nanh nọc. Người người bán hàng ở đây thường trông mặt mà bắt hình dong, thấy ai hiền hiền là 'xơi tái'. Thế nên kinh nghiệm đi các chợ này là đi buổi trưa hoặc chiều tối, lúc ấy các bà bán hàng mới lành tính hơn, trả giá đỡ bị chửi. Đặc biệt, nên nhớ, khi vào chợ mặt cứ phải lạnh te, sưng sỉa lên và phải nhìn mặt chủ hàng trước khi nhìn hàng. Thấy cô nào, bà nào mặt ghê gớm thì phải tránh xa.

Đã có không ít những người đi chợ này một lần bị chửi thế là cạch luôn.

Bạn Phương Hà (ĐH Ngoại thương) cho biết thêm, các bà bán hàng này cũng sợ Ban Quản lý chợ lắm đấy, vì thế mà gặp phải trường hợp bị đánh, bị chửi, vu oan này thì bạn bè đi cùng nên gọi BQL xuống là bọn họ không làm gì mình được nữa đâu.

Nhiều khách hàng khuyến cáo, tốt nhất là lánh xa các bà hàng liên tục thông báo vừa mở hàng. Đây là cớ để người bán vin vào, ép khách “mở hàng” với giá cắt cổ và “chịu trận” bão miệng nếu từ chối mua.

Nguyễn Văn Tuyên (24 tuổi) cùng người yêu vào chợ Ngã Tư Sở mua quần áo. Chị bán hàng xởi lởi, giới thiệu từng mẫu một rất ngọt ngào và nhẹ nhàng. Sau khi chọn được một chiếc quần bò, Tuyên hỏi giá. Chị bán hàng hét giá 500.000 đồng. Thấy thế Tuyên trả 200.000 đồng. Chị bỗng trở mặt lên cơn mắng một thôi một hồi. Tuyên vẫn thủng thẳng:

- Có bán không? Bán thì mua, không bán thì đi mua chỗ khác đây? Chất thế nào thì trả thế.

Chị bán hàng giở giọng chợ búa chửi như cào cào, có gì văng ra hết, sợ nhất là câu: Trả giá như thế thì có mà ăn máu… này, máu… nọ. Cô người yêu Tuyên sợ rúm cả người, những người xung quanh túm lại xem, thế mà anh chàng kia chả tỏ vẻ sợ hãi, tủm tỉm cười đợi chị bán hàng chửi hết bài, bảo:

- Này! Chị nhiều máu… thế thì mang về đánh tiết canh cho cả nhà chị ăn cải thiện chứ văng ra đây… tanh tưởi lắm!

Chị bán hàng 'tắt điện', mặt xám ngoét quay ra đốt vía.

Chứng kiến cảnh đó nhiều khách hàng như mở cờ trong bụng: “Có thế mới không ăn hiếp người mua hàng nữa chứ”.

Hoàng liên Ni

[Hương Bình]

Có lẽ khi ai đó xem cái tên bài giới thiệu "Quán chửi " cũng phải ngạc nhiên nhưng ...thật sự tại ngay thử đô của bác ngàn năn văn vật đã có những cái quán có tên như vậy ...Mời các anh chị theo dõi

QUÁN CHỬI

Người Hà Nội vẫn thường hay nhắc đến chuyện bún mắng, cháo chửi để nói về một kiểu bán hàng kỳ lạ có một không hai này trên thế giới. Quán bún canh dọc mùng nổi tiếng ngon với món lưỡi, sườn, giò heo chấm xì dầu, cạnh chợ Ngô Sĩ Liên (Hà Nội) ít khi ngớt tiếng léo nhéo chua loét của bà chủ ngoài 50. Mỗi câu hỏi của khách là một cơ hội cho bà... "xả giận". Khách mới dừng xe trước quán hỏi: "Chị ơi, để xe ở đâu?". Bà đốp ngay vào mặt: "Để lên nóc nhà này này!".

Khách mới dừng xe trước quán hỏi: "Chị ơi, để xe Một thực khách gọi rau sống đến lần thứ 3, bị bà chồm qua bàn bán hàng quát với vào nhà: "Đây không có rau, tự trồng mà ăn!". Nếu khách giục nhanh lên, lúc đó sẽ là: "Làm đ. gì mà phải giục rối cả lên!" hay "Không có 10 tay nhá!"... Thậm chí có cô gái gọi món thỏ thẻ, nhẹ nhàng quá cũng bị chửi: "Mẹ! Điệu chảy nước ra".

Văn Hóa Ngàn Năm Thăng Long

Kiểu bán hàng chửi khách như thế này tập trung khá nhiều ở Hà Nội. Người bán thì luôn miệng mắng, khách thì nhẫn nhục ăn chẳng dám nói câu nào.

Có quán cơm bình dân, khách đến ăn đông, chủ yếu là những người lao động nghèo. Trưa nào người dân trong ngõ cũng nghe thấy bà bán hàng mắng khách hàng như... mắng con. Khách vào quán đi dép đầy vôi vữa, bà quát: "Thằng kia, chân bẩn như... lợn, rửa đi", gọi món ăn chọn lâu thì bị mắng: "Ăn thì ăn, không ăn thì... biến", trả tiền nát là bị nói ngay: "tiền gì mà như giấy chùi....". Ấy là chưa kể, vừa ngồi ăn, vừa nghe bà chủ chửi người giúp việc oang oang.

Chuyện chửi khách không chỉ diễn ra ở những quán nổi tiếng có món ăn ngon, điều ngạc nhiên là nó cũng xuất hiện ở ngay cả những quán hàng chẳng phải nổi tiếng gì. Một quán ăn sáng ở phố Yên Phụ, có quy định rất kỳ quái, khách gọi gì cũng phải chờ 15 phút. Có một đám khách vào gọi bánh mì ốpla, không thấy nhà hàng đả động, tưởng bị quên, khách nhắc. Tay phục vụ không thèm nhìn khách, liền nói: "Đợi 15 phút!". Chờ 10 phút sau, khách lại gọi tay nhân viên nọ. Anh ta cộc lốc: "Mới 14 phút!". "Ốp quả trứng thì hai phút chứ mấy!". "Ở đây quy định gọi gì cũng 15 phút". "Trời, quy định kỳ vậy?". Gã phục vụ mặt không biến sắc, mắt không nhìn người đối thoại, vừa đi vào nhà vừa lẩm bẩm: "Không ăn thì biến"! Tất cả há hốc mồm và ngơ ngác hỏi nhau xem những câu mình vừa nghe có thật không.

Kiểu bán hàng này đã đi ngược lại với tất cả mọi nguyên tắc trong kinh doanh là thoả mãn khách hàng tối đa, đi ngược lại với văn minh thương mại. Khách hàng là những người nuôi sống họ, vậy nhưng khách hàng đã bị đối xử tồi tệ. Người bán hàng đã thô lỗ, thiếu văn hoá nhưng cái thích thú không bình thường, sự nhẫn nhục của một số người cùng sự im lặng của các cơ quan chức năng cũng là lý do để cho kiểu bán hàng này tồn tại.

Những loại quán hàng này tồn tại được vẫn là do sự chấp nhận của khách hàng. Với những khách hàng không chấp nhận được chuyện này thì chỉ đến 1 lần và không bao giờ quay trở lại. Chỉ có 2 kiểu người vẫn đến đây ăn. Thứ nhất đó là những người quan niệm rằng những chủ quán và người phục vụ ở những địa chỉ kinh doanh, dịch vụ kể trên có thô lỗ thật nhưng họ lại nấu ăn ngon vì ngon nên nhẫn nhục chịu đựng vừa ăn vừa nghe chửi chỉ để được ăn ngon.

Còn kiểu người thứ 2 là những người thích nghe chửi, thấy bị chửi thì ăn mới ngon hơn. Có người còn nói đùa rằng, đến những quán này để được... vui, nếu không được nghe chửi thì ăn mất ngon... Nghe chửi, nghe đuổi ở quán hàng giống như... vừa ăn vừa xem biểu diễn. Tiếng chửi thậm chí còn khiến đồ ăn thêm hương vị, quán thêm "phong cách" khiến người ăn nhớ rồi thành nghiện thỉnh thoảng lại qua. Có ông chủ (khi mát mình) bộc bạch: "Mình đang chửi mắng nó (khách) quen rồi, nó thích, giờ đổi ra tử tế có khi lại phá sản".

Quán bún chửi ở cạnh chợ Ngô Sĩ Liên đã tồn tại bao nhiêu năm nay, rất phản văn hoá và phi văn minh (trong khi thành phố Hà Nội năm nào cũng phát động phong trào văn minh thương mại) vậy mà cơ quan công quyền ở địa phương này vẫn để nguyên, coi như không có chuyện gì. Cả thời gian dài không hề răn đe, xử phạt, hay giáo dục để họ có văn hoá hơn trong bán hàng, cứ mặc người tiêu dùng bị xúc phạm.

Doạ và đánh khách

Nhiều khách hàng ngày nay khi đi mua hàng luôn tự nhủ thôi thì bị nó (người bán) chửi, mắng cũng đành chịu đừng để nó đánh cho thì khổ. Chuyện doạ và đánh khách hàng ở đâu hiếm chứ trên mảnh đất chúng ta sống không hề thiếu.

Một khách hàng kể 1 buổi sáng chủ nhật rủ mấy người bạn đi ăn sáng, café xong rủ nhau đến 1 showroom ôtô nhập khẩu trên đường Láng Hạ (Hà Nội) xem xe. Hỏi nhân viên bán hàng câu gì, anh ta cũng không trả lời mà còn hỏi ngược lại những câu rất xẵng đại loại "có mua không mà hỏi". Đến khi khách bực quá mới than bán hàng mà "nhấm nhẳng như chó cắn ma" thế thì bán cho ai, lập tức nhân viên này nhảy dựng lên và doạ: "có muốn đánh nhau không thì bảo?". Khách sợ quá vội vàng lên xe bỏ chạy. Tìm hiểu ra mới biết ngày chủ nhật, ông chủ thì đi đánh golf, nhân viên muốn nghỉ nhưng cứ phải bán hàng nên tìm cách đuổi khách.

Bị doạ đánh dẫu sao vẫn còn nhẹ, có những khách hàng bị đánh hẳn hoi và đánh tàn tệ. Mới đây chị Phan Thị Tuyết Hồng ở phường 3, thành phố Đà Lạt (Lâm Đồng) đã bị nhân viên của Công ty Bảo hiểm dầu khí khu vực Tây Nguyên, Văn phòng tại Lâm Đồng đánh trọng thương. Chị Hồng đến văn phòng Công ty Bảo hiểm dầu khí Tây Nguyên tại Lâm Đồng để yêu cầu thanh toán bảo hiểm tai nạn xe máy cho người em họ là Trịnh Xuân Lộc. Do hồ sơ đã nộp hơn 10 tháng trước, nhưng đến nay vẫn chưa được đơn vị này giải quyết bảo hiểm theo quy định, nên tại buổi làm việc đó, chị Hồng đã kiên quyết yêu cầu công ty này phải giải quyết dứt điểm. Không những không nhận được sự hợp tác giải quyết sự việc, chị Hồng còn bị nhân viên bảo hiểm Phạm Hà Thế Ngân đuổi ra khỏi công ty, ra đến cửa thì liền bị nhân viên này túm tóc và đánh tới tấp vào người.

Những ai đã từng vào các quán cơm tù xuất hiện nhiều ở khu vực miền Trung thì không khỏi bàng hoàng bởi cách đối xử với khách hàng tại đây. Từ trên ôtô khách bị lùa vào quán từng đám như lùa vịt, rồi bắt phải mua đồ ăn với giá cắt cổ trong khi đó đồ ăn toàn những thứ ôi thiu, thối không ăn được cũng phải cố mà nuốt không thì sẽ bị đánh. Muốn ăn hay muốn bị đánh tuỳ khách chọn. Có khách hàng đã bị bọn côn đồ đánh chết bởi nhất quyết không chịu ăn đồ ăn tại quán.

Ngay cả những nơi văn minh lịch sự có yếu tố đầu tư của nước ngoài như Siêu thị Big C Biên Hoà (Đồng Nai) thì bảo vệ ở đây vì nghi ngờ khách lấy trộm hàng cũng đã không tiếc tay đánh khách hàng đến nỗi người khách này uất ức quá phải tự vẫn nhằm bảo vệ danh dự cho mình.

Chứng kiến cảnh bán mua như vậy, nhiều người không khỏi xót xa: Sao mà đạo đức xã hội xuống cấp? Sao mà sự tử tế, danh dự, nhân phẩm, tính mạng con người bị coi thường đến vậy? Không biết trên thế giới này, còn nơi nào có những kiểu bán hàng như ở Việt Nam?

Trần Ngọc Tuấn